RESTful API-ийн хүчирхэг хувилбар болох GraphQL нь Вэб хөгжүүлэлтийн орчинд үр ашигтай өгөгдөл татах хэрэгцээний улмаас үүссэн. 2012 онд Facebook-ээс хөгжүүлж, 2015 онд нээлттэй эхийн төсөл болгон гаргасан GraphQL нь уян хатан, үр ашигтай, ашиглахад хялбар байдаг тул хөгжүүлэгчид өргөнөөр хэрэглэж байна.
Үндсэндээ GraphQL нь API-д зориулсан query language бөгөөд үйлчлүүлэгчдэд өөрт хэрэгцээтэй байгаа мэдээллээ нэг удаагийн хүсэлтээр шаардах боломжийг олгодог. Үйлчлүүлэгчид тогтмол өгөгдлийн бүтцийг буцаах урьдчилан тодорхойлсон төгсгөлийн цэгүүдээр хязгаарлагддаг RESTful API-ээс ялгаатай нь GraphQL нь уян хатан, илэрхийлэлтэй синтакс ашиглан өгөгдлийн хэрэгцээгээ тодорхойлох боломжийг үйлчлүүлэгчдэд олгодог.
Schema Definition Language (SDL): GraphQL схемүүд нь асууж болох өгөгдлийн төрлүүд болон тэдгээрийн хоорондын хамаарлыг тодорхойлдог. Schema Definition Language (SDL) нь object types, fields, queries, mutations, subscriptions зэрэг схемийг тодорхойлоход хэрэглэгддэг.
Queries: GraphQL дэх асуулга нь үйлчлүүлэгчийн өгөгдлийн шаардлагыг тодорхойлдог. Үйлчлүүлэгчид тодорхой талбарууд болон үүрлэсэн өгөгдлийн бүтцийг хүсэх боломжтой бөгөөд ингэснээр хамгийн бага зардалтай өгөгдөл татаж авах боломжтой.
Mutations: Мутаци нь сервер дээрх өгөгдлийг өөрчлөхөд ашиглагддаг. Зөвхөн унших боломжтой асуулгаас ялгаатай нь мутаци нь үйлчлүүлэгчдэд өгөгдөл үүсгэх, шинэчлэх эсвэл устгах боломжийг олгодог.
Subscriptions: Subscriptions нь үйлчлүүлэгчдэд серверээс бодит цагийн шинэчлэлтүүдийг хүлээн авах боломжийг олгодог. Үйлчлүүлэгчид тодорхой арга хэмжээнд бүртгүүлж, холбогдох өгөгдөл өөрчлөгдөх бүрт мэдэгдэл хүлээн авах боломжтой.
Hierarchical Structure: GraphQL асуулга нь шаталсан бүтэцтэй бөгөөд үйлчлүүлэгчдэд олон өгөгдлийг хүсэх, объект хоорондын харилцааг нэг хүсэлтээр дамжуулах боломжийг олгодог.
Strongly Typed: GraphQL схемүүд нь Strongly Typed байдаг бөгөөд энэхүү өгөгдөл бүр тодорхой төрөлтэй байдаг. Энэ нь төрлийн аюулгүй байдлыг хангаж, API-д зориулсан тодорхой баримт бичгийг өгдөг.
Single Endpoint: RESTful API-аас ялгаатай нь ихэвчлэн өөр өөр нөөцөд зориулсан олон төгсгөлийн цэгүүд байдаг, GraphQL нь бүх өгөгдөл татах үйл ажиллагаанд нэг төгсгөлийн цэгийг гаргадаг. Энэ нь үйлчлүүлэгч сервер хоорондын харилцааг хялбарчилж, сүлжээний хүсэлтийн тоог багасгадаг.
Introspection: GraphQL нь дотоод хяналтын чадавхийг хангадаг бөгөөд үйлчлүүлэгчдэд схемийг өөрөө асууж, боломжтой төрөл, талбар, харилцааг динамикаар олж мэдэх боломжийг олгодог.
Frontend Applications-д зориулсан API-г бий болгох: GraphQL нь хэрэглэгчийн интерфэйсээс шалтгаалж өгөгдлийн шаардлага ихээхэн ялгаатай байж болох frontend програмуудыг идэвхжүүлдэг API-г бүтээхэд маш тохиромжтой.
Microservices Architecture: GraphQL нь олон микро үйлчилгээнүүдийн өгөгдлийг нэг API болгон нэгтгэхэд ашиглагдаж, үйлчлүүлэгчдэд өөр өөр эх сурвалжаас өгөгдөлд хандах нэгдсэн интерфейсээр хангадаг.
Mobile Applications: GraphQL-ийн уян хатан байдал, үр ашиг нь үүнийг гар утасны програм хөгжүүлэхэд хамгийн тохиромжтой сонголт болгодог бөгөөд энэ нь зурвасын өргөн, гүйцэтгэлийг чухалчилдаг.
Real-time өгөгдөл татах: GraphQL захиалга нь бодит цагийн өгөгдөл татах боломжийг олгодог бөгөөд энэ нь чат програмууд, сошиал медиа хангамжууд болон хамтын засварлах хэрэгсэл зэрэг шууд шинэчлэлт шаарддаг програмуудад тохиромжтой.
GraphQL нь уламжлалт RESTful API-ээс илүү уян хатан, үр ашигтай арга барилыг ашиглаж, API дизайн дахь чухал өөрчлөлтийг илэрхийлдэг. Үүний синтакс, hierarchical structure, хүчирхэг features нь орчин үеийн вэб болон мобайл программ бүтээгч хөгжүүлэгчдэд сонирхолтой сонголт болж өгдөг. GraphQL нь хөгжүүлэгчдийн нийгэмлэгийн анхаарлыг татсаар байгаа тул ирэх жилүүдэд API хөгжүүлэлтийн де факто стандарт болох төлөвтэй байна.