Linux нь операцион системийн нэг төрөл бөгөөд, компьютерийн системийг удирдахад ашиглагддаг програм хангамжийн сан юм. Linux нь бага зэргийн кодоор хийгдсэн, ачаалласан байгуулагдсан, алдаагүй, энэрэлттэй, хэрэглэгчдэд нээлттэй хэрэглээгээр биднийг сэргээх агуулсан абсолют сан юм.
Linux нь хэрэглэгчдэд ажиллагаатай байдлыг бүрэн хангаж, тэдний хэрэгцээнд хариуцлагатай болон энэргээсийн баялагтай ажиллахыг мэдэрч, олон төрлийн үйлдлийг хийх боломжийг олгодог. Хэрэв хэрэглэгчдэд нээлттэй хандалт, ачаалласан сантайгаар олдохыг хүсвэл Linux-г ашиглаж болно.
Linux нь анхныд Минукс (Minix) гэдэг компьютерийн операцион системийг зохиож эхэлсэн. Дараа нь Линус Торвалдс нэрлэсэн Хельсинкийн техникийн дээд сургуулийн оюутан байхад түүнийг хүчирхэгдүүлсэн бөгөөд хэрэглэгчдэд үнэн зөв болон хөгжлийн гарын авлагатай систем болгохоор шийдсэн.
Linux операцион систем нь санхүүгийн системүүдээс эхлээд ажиллагаатай болж, одоо хэрэглэгчидэд зэрэг зэрэгцээ хэвийн хэмжээний компьютерүүдээс бага зэрэг агуулагдаж эхэлсэн уг систем нь одоогоор нийтэд ашигладаг тэргүүлэгчээр нэрлэгдэж буй нээлттэй систем юм.
Linux нь компьютерийн үйлдлийн систем, вэб сервер, мобайл төхөөрөмж, ухааны систем, үйлдлийн сервер, супер компьютер зэрэгт ашигладаг боломжуудтай. Linux нь ханган нийтэн програмчлалын хэрэгслүүдийг дэмжинэ. Тэдгээрийг хийхийн тулд олон зэрэг үйлдлийн системүүдэд гаргасан.
Linux дээр ажиллаж байгаа програмчлалын хэрэгслүүд нь серверүүдийн удирдлагын систем, өгөгдлийн сан, вэб сервер, элсэлтийн систем, виртуал машин, програм хангамжийн түншлэлийн систем, электрон мэдээллийн систем зэрэгт ашигладаг боломжтой. Тэдгээрийг хийхийн тулд бага зэрэг нэмэлт програм хангамж, график дизайн, вэб сайт боловсруулалт зэрэг ажиллагаатай програмчлалын хэрэгслүүдийг ашиглах боломжтой. Linux нь аль нэгээрээ нэг системийн хувьд анхныд хэрэглэгчээрээ дэмжигдсэн ачааллыг авсан тул уламжлалт технологийн анхны төрлийн хангамж юм.
.
Яагаад? Lenux ios Ашиглах хэрэгтэй вэ?
Linux-ийг iOS системд ашиглахгүй. iOS нь Apple Inc. компанийн өөрийн зарлагдсан операцион систем юм. iOS нь Apple брэндийн мобайл төхөөрөмжүүд, таблет, ухааны системүүд болон бусад хэрэглэгчидийн хөгжил, аппликейшн, үйлчилгээг ашиглана.
iOS систем нь Apple компанийн хувьд зарлагдсан бөгөөд зарим хэрэглэгчидийн хувьд зэрэг зэрэгцээ хэвийн хэмжээний үйлчилгээтэй болох төхөөрөмжүүдээс бүрдэнэ. iOS нь Apple брэндийн жижигхэн эзэмшигч төхөөрөмжүүдтэй хамтран ажиллана. Одоо iOS нь Apple iPhone, iPad, iPod Touch гэх мэт бүх Apple төхөөрөмжүүдэд ашиглагддаг.
Linux нь энгийн хэлбэрээр Apple брэндийн төхөөрөмжүүдэд ашиглах боломжгүй. Амжилттай ажиллаж буй системүүдийн нэг нь macOS буюу Mac компьютерүүдэд ашиглагдана. Linux нь алдартай, одоо хэрэглэгчидэд зэрэгцээ хангах бүтэцтэй, хөгжилтэй ашигладаг систем юм.
Terminal Гэж юу вэ?
Terminal нь компьютер систем дээр ажиллахад ашиглах аппликейшн юм. Энэ нь командын мөрийг оруулж байгаа байдалд бүхий интерфейсийг олгодог программын хэл бөгөөд, хэрэглэгч нь командуудыг терминал рүү оруулж боловсруулах, системийн үйлдлийг удирдах, програмыг ажиллуулах боломжтой.
Terminal-ын ашиглалт нь хэрэглэгчийг харилцах арга зам, хэрэгслийг график дизайнгүй, текстэн дасгалын аргаар хялбарчлах, системийн үйлдлийг командуудаар удирдах гэх мэт олон төрлийн хүрээлэн ашиглах боломжийг олгодог. Терминалын ашиглалт нь програмчлал, сүлжээний администраторчлал, серверийн удирдлага зэрэгт хэрэглэгчид анхаарч байж болно.
Терминал нь операцион системийн хэсэгт байрлаж байгаа бөгөөд, Windows системд Command Prompt, PowerShell гэх мэт терминал программууд байдаг. Linux системд хамгийн чухал терминал программ нь Bash (Bourne Again SHell) юм. Терминал нь командын мөрийг баримтлан ажиллах, файлыг удирдах, үйлдлийн системийн тохиргоог хийх, серверийн нэвтрэх зэрэг үйлдлийг гүйцэтгэх гэх мэт ажиллагаанд ашигладаг. Терминал дээр ажиллаж буй командуудыг бүрэн энгийн текст байдлаар оруулж, хариу авч болно.
Анхан шатны terminal Командууд.
Анхан шатны терминалын командууд нь операцион системийн бүх хэсэгт байдаг, харин зарим нь терминалын дэд бүлгээр ажилладаг болно. Доорхи командууд нь терминалын анхан шатны командуудын нэгдсэн жагсаалт юм:
cd: Директорио солих команд. Жинхэнээрээcdгэдэгтэйгээр хийхээр директорио солино. Жишээ нь:cd /: Root директор руу шилжих.cd Documents: Documents директор руу шилжих.
ls: Файл болон директорийн жагсаалт харуулах команд. Энэ командаар харахаар энэхүү директори дотор ямар файл, хавтас байгаагаа харуулна.mkdir: Шинэ директори үүсгэх команд. Жишээ нь:mkdir NewFolder: NewFolder гэсэн шинэ директори үүсгэнэ.
rm: Файлыг устгах команд. Жишээ нь:rm file.txt: file.txt файлыг устгана.
cp: Файлыг хуулах команд. Энэ командын аргаар нэг файлыг бусад файл руу хуулах боломжтой. Жишээ нь:cp file.txt newfile.txt: file.txt файлыг newfile.txt руу хуулж байна.
mv: Файлыг зөөх команд. Энэ командын аргаар файлыг шинэ нэртээ зөөж болно. Жишээ нь:mv oldname.txt newname.txt: oldname.txt файлыг newname.txt нэртэйрүү зөөнө.
pwd: Одоо байгаа директорийн замыг харуулах команд. Тухайн терминал ямар директорио дээр ажиллаж байгааг харуулна.clear: Терминалын цонхыг цэвэрлэх команд. Терминал дээрх бүх мэдээллийг арилгана.
Код бичихэд хэрэгцээтэй terminal Командууд.
Terminal-д код бичихэд хэрэгцээтэй командууд нь программын кодыг компил/хуулж, ажиллуулах боломжийг олгодог командууд юм. Доорхи командууд нь терминал дээр код бичих, компил/хуулах, ажиллуулах зэрэг үйлдлийг хийхэд ашигладаг командуудын жагсаалт юм:
nano(эсвэл алийг нь ашиглаж болно): Терминал дээр текст файлыг засварлах, код бичих программ.nanoкомандын дараа файлын нэрээ оруулж, кодыг бичих боломжтой тоглогдоно.vim(эсвэл алийг нь ашиглаж болно): Vim текст редакторыг асаана. Vim дээр кодыг бичих, засварлах боломжтой. Vim нь эхлээд нээхээсээ өмнө хэрэглэгчидээ хэрэглэхийг анхаарна уу.emacs: Emacs текст редакторыг асаана. Энэ нь Vim-тэй адилхан байдлаар кодыг бичих, засварлах боломжтой. Emacs нь хэрэглэгчийн нээхээсээ өмнө хэрэглэгчидээ хэрэглэхийг анхаарна уу.gcc: C/C++ кодыг компил хийх компиляторыг асаана. Жишээ нь:gcc program.c -o program:program.cгэсэн C кодыг компил хийгдэнprogramгэсэн нэртэй програмыг үүсгэнэ.
g++: C++ кодыг компил хийх компиляторыг асаана. Жишээ нь:g++ program.cpp -o program:program.cppгэсэн C++ кодыг компил хийгдэнprogramгэсэн нэртэй програмыг үүсгэнэ.
javac: Java кодыг компил хийх компиляторыг асаана. Жишээ нь:javac Program.java:Program.javaгэсэн Java кодыг компил хийнэ.
java: Java програмыг ажиллуулах команд. Жиш
