Эмбэдэд систем нь бидний ойлгож байгаагаас илүү өргөн тархсан байдаг, гэхдээ тэдгээр нь яг юу вэ, хаана ашиглагддаг вэ?
Эмбэдэд систем нь механик, электроник, компьютерын гурван системийн нэгдэл. Эмбэдэд системийг чип дизайн, хавтан үйлдвэрлэл, нэмэлт төхөөрөмжийн үйлдвэрлэл, програм хангамжийн боловсруулалт гээд олон үе шаттайгаар боловсруулдаг. Өнөөдөр зочид буудлын хаалгыг карт уншуулж онгойлгохоос эхлээд зургийн аппарат, гар утас, таблет, гэр ахуйн цахилгаан хэрэгслүүдийн удирдлага, галт тэрэг, онгоц, автомашины хяналт удирдлага гээд бидний өдөр тутмын амьдралд хэрэглэдэг олон зүйлсэд эмбэдэд системийг өргөнөөр ашиглаж байна.
Энгийн нэгэн жишээ нь та машины гараашны хаалгаа гараар нээдэг бол механик систем. Хэрэв цахилгаанд холбочихвол электрон систем нэмэгдэх ба машин ойртоод ирэнгүүт гараашны хаалга таны машины дугаарыг таньж нээгддэг бол компьютерын систем болно энэ бүгд нэгдээд эмбэдэд систем болно гэсэн үг.
Хэрэгцээ шаардлага:
Эмбэдэд системийг хөгжүүлснээр дараах хэрэгцээ шаардлага гарч байна. Үүнд:
- Програм хангамжийн хөгжүүлэлтэд анхаарал төвлөрдөг.
- Үйлдвэр, үйлчилгээний автоматжуулалтын дотоодын хөгжүүлэлт дутмаг
- Өөрийн орны нөхцөлд тохирсон шийдэл үгүйлэгдэж байна
- Өндөр өртөг бүхий импортын бүтээгдэхүүн
Эмбэдэд систем хөгжүүлснээр:
- Програм хангамжийн салбартай зэрэгцэн шинэ зах зээл
- Дотоодын техник хангамжийн үйлдвэрлэл
- Ажлын байрны орон тоо нэмэгдэнэ
- Импортын бүтээгдэхүүнийг бууруулах үр ашигтай
Эмбэдэд системийн давуу талууд:
Эдгээр нь нэг програмд зориулагдсан тул бага өртөгтэй байж болно. Жишээлбэл: зарим системд график хэрэглэгчийн интерфейс огт байхгүй байж болно. Хэрэв зорилтот програм нь өндөр гүйцэтгэлтэй боловсруулалт хийх шаардлагагүй бол бусад системүүд нь хязгаарлагдмал гүйцэтгэлтэй, эрчим хүчний хэрэгцээт процессортой байж болно. Ийм системүүд нь бага эрчим хүч шаарддаг бөгөөд зарим нь батарейгаар ажилладаг. Эмбэдэд системүүд нь маш авсаархан бөгөөд байрлуулахад хялбар байж болох юм, ялангуяа агааржуулалт хийхэд эргэн тойронд нь том хэмжээний хоосон зай шаардагдахгүй. Нэмж дурдахад эмбэдэд системүүд нь хэрэглээнийхээ шаардлагыг хангахын тулд маш найдвартай байдаг. Тэд байгаль орчин, цахилгааны хатуу ширүүн нөхцөлд, магадгүй хүний санаатай сүйтгэлтийг ч даван туулж чадна.
Эмбэдэд системийн сул талууд:
Эмбэдэд системүүд нь зөвхөн нэг тодорхой даалгаврыг гүйцэтгэхэд зориулагдсан байдаг тул тэдгээрийг өөр програм руу дахин хуваарилах нь асуудалтай байж болно. Эмбэдэд системийн загварууд нь илүү бат бөх, найдвартай байхын тулд өндөр чанартай, илүү үнэтэй материал, эд ангиудыг ашиглах хандлагатай байдаг тул зардал их юм.
Эмбэдэд системийн програмууд:
Цахилгаан бүтээгдэхүүн, эмнэлгийн электрон төхөөрөмж, барилга байгууламжийн автоматжуулалт, үйлдвэрийн процессын автоматжуулалт, автомашины цахилгаан хэрэгсэл, бүтээгдэхүүн, цэрэг зэвсэг болон сансар судлалын систем, харилцаа холбооны төхөөрөмж, системүүд болон бусад автомат тоног төхөөрөмжүүд орохоос гадна энд дурдаагүй бусад салбарууд мөн нэмэгдэх төлөвтэй байна энэхүү системийн жижиг жишээнүүд:
- GPS хүлээн авагч
- Дижитал камерууд
- Тоглоомын удирдлага
- Утасгүй дамжуулагч
- Хувилагч машин г.м
Эмбэдэд системийн амьдрал дээр түгээмэл ашигладаг жишээ:
- Хүлэмжийн автоматжуулалтаар дамжуулан ургамал, тариалангийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд ашигладаг цэцэрлэгжүүлэлтийн хянагч юм. Хүлэмжийн орчны уур амьсгалын хяналтын компьютер нь температур, чийгшил, цахилгаан дамжуулах чанар, рН, нүүрстөрөгчийн давхар исэл (CO2), мананжилт, сүүдэрлэх, цаг агаарын станцаар дамжуулан гадаад цаг агаарын нөхцөл байдлыг хянах, хянах мэдрэгч ба идэвхжүүлэгчтэй холбогдсон. Цуглуулсан мэдээлэл нь зөвхөн дотоод өсөн нэмэгдэж буй орчны тодорхой элементүүдийг хянахад тусалдаг төдийгүй цаг хугацаа, эрчим хүчний зардал, хөдөлмөрийг хэмнэдэг. Програм хангамж нь таван өөр тэжээлийн томьёо, өргөтгөх боломжтой бүсийг хянах усалгааны хуваарийг агуулдаг.
- Гэрийн автоматжуулалтын хянагч юм. Эдгээр нь аюулгүй байдал, нэвтрэх хяналт, халаалт ба агааржуулалт, гэрэлтүүлгийн системд нэгтгэж, хянах боломжтой. Ийм системийг IoT-д холбож, алсаас хянах боломжтой.
