Интернет дэх эцсийн төхөөрөмж бүр (компьютер) өөрийн гэсэн өвөрмөц хаягтай байдаг. Энэ нь тоонуудын цуваа бөгөөд IP хаяг гэж нэрлэгддэг. Бие биетэйгээ харилцахын тулд компьютерууд өөр компьютерийг IP хаягаар нь тодорхойлдог. Энэ нь тасархай аравтын тэмдэглэгээ эсвэл хоёртын аравтын тэмдэглэгээгээр илэрхийлэгддэг. Жишээ: 172.16.122.204 хаяг аравтын тоон дүрслэлтэй бөгөөд үүнийг хоёртын тоолол руу болгон хувиргаж болно. Хөрвүүлсний дараа 10101100 00010000 01111010 11001100 болно.
Гэхдээ хүмүүс энэ IP хаягийг санахад хэцүү байдаг. Тиймээс интернет дэх төхөөрөмжийн байршлыг хялбархан олохын тулд DNS-ийг зохион бүтээжээ. DNS нь Domain Name Server гэсэн үг. Энэ нь IP хаягийг домэйн нэр гэж нэрлэдэг өвөрмөц үсэг, тоон хаяг руу хөрвүүлдэг тархсан мэдээллийн сан юм. Үндсэндээ домэйн нэр нь нэг буюу хэд хэдэн цэгээр тусгаарлагдсан үсэг, тоонуудын дараалал юм (“.”). Энэ нь яг л компьютерийн сүлжээн дэх өвөрмөц IP хаяг руу чиглүүлдэг заагчтай адил юм. Үүнтэй адилтгах үүднээс домэйн нэрийг хаяг, DNS-ийг интернетийн хаягийн дэвтэр гэж үзэж болно.
Домэйн нэрийн жишээг авч үзье:
- www.google.com,
- www.yahoo.com
Энэ “yahoo.com”-ыг домайн нэр гэж нэрлэдэг.
“www.” вэб хөтчид тухайн домайныг World Wide Web юм.
Дээрх жишээнээс харахад домэйн нэр IP хаягаас илүү санахад хялбар байдаг.
- www.yahoo.com сайтын IP хаягийг 69.147.76.15 гэж бодъё. 69.147.76.15 IP хаягтай харьцуулахад www.yahoo.com сайтыг санахад хялбар байдаг.
Өөрөөр хэлбэл DNS нь IP хаягийг домэйн нэр рүү хөрвүүлэхэд ашигладаг механизм юм.
Домэйн нэрний төрлүүд:
DNS нь бүх домэйн нэрийг шаталсан бүтцээр зохион байгуулдаг. Энэ шатлалын дээд хэсэгт төрөл бүрийн Дээд түвшний домэйнууд, дараа нь хоёр, гуравдугаар түвшний домайнууд болон дэд домайнууд байдаг. Эдгээр бүх төрлийн домэйн нэрийг дараах байдлаар жагсаадаг:
Дээд түвшний домэйнууд (TLD):
Дээд түвшний домэйнууд нь интернетийн DNS бүтцэд хамгийн өндөр түвшинд байдаг. Үүнийг заримдаа өргөтгөл гэж нэрлэдэг. Үүнийг цааш нь улсын код TLD болон ерөнхий TLD гэж ангилдаг бөгөөд улсыг дараах байдлаар тодорхойлсон:
Улсын код Дээд түвшний домайн (ccDLDs) :
Энэ нь улс бүрийн нэг оруулгыг агуулсан хоёр үсэгтэй домайнуудаас бүрдэнэ. Жишээ нь –
- Монголын хувьд. mn
- Энэтхэгийн хувьд .in,
- Австралийн хувьд .au,
- НҮБ-ын хувьд .us,
- Японд .jp гэх мэт.
Ерөнхий дээд түвшний домэйнууд (gTLDs):
Эдгээр нь иргэншил, оршин суугаа газар, наснаас үл хамааран бүх хэрэглэгчдэд бүртгүүлэхэд нээлттэй. Зарим gTLD нь арилжааны сайтуудад зориулсан .com, сүлжээний компаниудад зориулсан .net, бизнест зориулсан .biz, байгууллагуудад зориулсан .org, боловсролд зориулсан .edu гэх мэт юм.
TLD-ээс доогуур өөр янз бүрийн түвшин байда:
Хоёрдугаар түвшин
Гурав дахь түвшин
Sub domain (Дэд домэйн) :
Энэ нь DNS шатлалын дээд домэйн нэрний нэг хэсэг юм. Жишээ нь:
- yahoo.com нь .com домэйны дэд домайныг,
- login.yahoo.com нь .yahoo.com домэйны дэд домайныг агуулдаг.
